Dieta przy problemach skórnych
Skóra stanowi zewnętrzną powłokę ciała, która ma za zadanie chronić organizm przed wnikaniem patogenów i negatywnym oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Obecne w niej receptory odpowiadają za odbiór bodźców ze środowiska. Gdy jest gładka, miękka i elastyczna, stanowi naszą najlepszą wizytówkę. Niestety, gdy jej stan ulega pogorszeniu, staje się źródłem kompleksów. Leczenie dermatozy warto wspomóc poprzez zmianę nawyków żywieniowych. Jaka dieta przy problemach skórnych może przynieść poprawę?
2024-09-06
Co powinieneś jeść, a czego unikać podczas choroby? Dieta przy problemach skórnych
Skóra stanowi zewnętrzną powłokę ciała, która ma za zadanie chronić organizm przed wnikaniem patogenów i negatywnym oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Obecne w niej receptory odpowiadają za odbiór bodźców ze środowiska. Gdy jest gładka, miękka i elastyczna, stanowi naszą najlepszą wizytówkę. Niestety, gdy jej stan ulega pogorszeniu, staje się źródłem kompleksów. Leczenie dermatozy warto wspomóc poprzez zmianę nawyków żywieniowych. Jaka dieta przy problemach skórnych może przynieść poprawę?
Trądzik – dieta wspierająca leczenie zmian skórnych
Trądzik to choroba skóry, której przebieg przybiera różną postać. U niektórych osób pojawiają się zaskórniki otwarte i zamknięte. Inne zaś walczą z grudkami i ropnymi krostkami. Wspomniana dermatoza najczęściej rozwija się u osób, których cera wytwarza nadmierne ilości łoju. Sebum zapycha ujścia gruczołów, jednocześnie stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii z gatunku Propionibacterium acne.
Przez lata postrzegano trądzik jako przypadłość nastolatków. W ostatnim czasie diagnozuje się go coraz częściej u osób dorosłych. Sprzyja temu życie w zanieczyszczonym środowisku, przewlekły stres i spożywanie wysoko przetworzonej żywności. Wspomniane czynniki zakłócają gospodarkę hormonalną i zaburzają prawidłowe stosunki mikrobiologiczne.
Omawiając przyczyny trądziku, należy wymienić:
- problemy hormonalne,
- predyspozycje genetyczne,
- niewłaściwą pielęgnację cery,
- złe nawyki żywieniowe,
- styl życia,
- stres.
Dieta antytrądzikowa opiera się na ograniczeniu produktów wysoko przetworzonych, które obfitują w cukry proste, tłuszcze trans, sól, konserwanty i substancje wzmacniające smak. Ponadto należy wyeliminować alkohol, który może zaburzać prawidłowe stosunki mikrobiologiczne w ustroju.
Co jeść na trądzik? Zaleca się artykuły mało przetworzone o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym. Komponując menu, trzeba uważać na białko, ponieważ często nasila objawy trądziku. Warto skonsultować jadłospis z dietetykiem, aby specjalista zadbał o właściwe proporcje między proteinami, tłuszczami a węglowodanami. Dieta na trądzik opiera się na:
- kolorowych owocach i warzywach, które dostarczają antyoksydanty. Witaminy A i E, które wspierają zdrowie skóry, znajdziesz w brzoskwiniach, melonach, marchwi, dyni, pomidorach, sałacie, brokułach i papryce,
- artykułach zasobnych w witaminy z grupy B, które mogą przyczyniać się do poprawy stanu skóry, włosów i paznokci. Na szczególną uwagę zasługują produkty pełnoziarniste – pieczywo razowe, kasze, ciemne makarony. Do diety warto włączyć też rośliny strączkowe i kapustne,
- żywności bogatej w cynk, który łagodzi stany zapalne, wykazuje właściwości antybakteryjne i ogranicza wydzielanie sebum. Wspomniany minerał znajduje się w owocach morza, jajach, nasionach słonecznika, pestkach dyni, wątróbce i fasoli,
- produktach dostarczających witaminę C, która wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i stymuluje syntezę kolagenu. Jednocześnie rozjaśnia przebarwienia powstałe po zmianach trądzikowych. Za bogate źródło witaminy C uchodzą jagody, pomarańcze, papryka, pietruszka, aronia i cytrusy. W przypadku tych ostatnich zaleca się owoce z rolnictwa ekologicznego, które są wolne od oprysków,
- błonniku pokarmowym, który wspomaga pasaż jelitowy i ułatwia wypróżnianie. Jednocześnie wiąże szkodliwe substancje, które mogą nasilać produkcję sebum. Pieczywo pełnoziarniste, płatki owsiane, pestki dyni i słonecznika stanowią bogate źródło błonnika.
Czego nie jeść przy trądziku? Dermatolodzy i dietetycy odradzają:
- słodycze,
- fast foody,
- produkty smażone,
- dania instant,
- wyroby garmażeryjne,
- ostre przyprawy takie jak imbir, kurkuma, chili, curry, chrzan i pieprz kajeński, które stymulują aktywność gruczołów potowych oraz łojowych. Wykazują bowiem działanie rozgrzewające,
- sól, która sprzyja powstawaniu zaskórników i wyprysków, gdy jest spożywana w nadmiarze,
- słodkie napoje gazowane.
Łuszczyca – dieta zalecana przez specjalistów
Łuszczyca to przewlekła choroba dermatologiczna o charakterze zapalnym, w której układ immunologiczny atakuje komórki skóry. W rezultacie te zbyt szybko się złuszczają. U osób zdrowych wspomniany proces trwa 28 dni, natomiast u chorych 3-7. Skutkuje to powstawaniem łuski.
Objawy łuszczycy obejmują:
- łuskę na skórze,
- pieczenie skóry,
- zaczerwienienie skóry,
- swędzenie skóry.
Jeśli choroba obejmuje swoim zasięgiem skórę głowy, może jej towarzyszyć nasilone wypadanie włosów. Problem udaje się często zredukować, wdrażając kurację doustnym minoksydylem. Wspomniany lek, niegdyś stosowany przy nadciśnieniu, prowadzi do lepszego dotlenienia skóry od wewnątrz, przez co stymuluje aktywność mieszków włosowych. W rezultacie przerzedzanie fryzury zaczyna maleć.
Leczenie łuszczycy często opiera się na miejscowym stosowaniu kremów, maści i płynów zawierających sterydy oraz inhibitory kalcyneuryny. Niestety, taka kuracja nie u wszystkich chorych przynosi poprawę.
Jeśli choroba swoim zasięgiem obejmuje znaczną część ciała lub skórę głowy, rekomenduje się wprowadzenie cyklosporyny lub metotreksatu. Oba leki stanowią jednak spore obciążenie dla organizmu. Mogą bowiem prowadzić do osłabienia układu immunologicznego. Zwiększają ryzyko infekcji i nowotworów.
W ostateczności wdraża się leczenie biologiczne łuszczycy, które charakteryzuje się wysoką skutecznością. W Polsce trudno uzyskać do niego kwalifikację. Niestety, objawy choroby często powracają po zakończeniu leczenia.
Wiele osób dostrzega złagodzenie objawów łuszczycy przy ekspozycji na słońce, kąpielach w morzu, stosowaniu kosmetyków z siarką i dziegciem.
Przypuszcza się, że łuszczyca ma podłoże genetyczne i autoimmunologiczne. Czynniki, które mogą wywołać dokuczliwe objawy, to:
- zaburzenia hormonalne,
- stres,
- infekcja,
- uraz mechaniczny,
- niedobór substancji odżywczych.
Łuszczyca często bywa mylona z atopowym zapaleniem skóry, łojotokowym zapaleniem skóry i grzybicą. Lekarz powinien zapytać pacjenta o lokalizację zmian, także przeszłych. Łojotokowe zapalenie skóry atakuje głównie twarz, szyję, dekolt, plecy, ramiona i skórę głowy. Nie dotyka zaś łokci i kolan. AZS i łuszczyca umiejscawiają się na zgięciach kończyn. Przy czym atopowe zapalenie skóry występuje po wewnętrznej stronie, a łuszczyca po zewnętrznej. Pewniejsze wyniki daje biopsja chorej skóry.
Dieta przy łuszczycy stanowi bardzo indywidualne zagadnienie. Należy dokładnie obserwować swój organizm i wykluczać te produkty, które nam szkodzą. Osoby ze zdiagnozowaną alergią i nietolerancją pokarmową muszą stosować dietę eliminacyjną zaleconą przez specjalistę. Pozostałe nie powinny tego robić pod wpływem mody. Istnieje bowiem spore ryzyko, że unikając pewnych produktów, pozbawimy organizm cennych składników.
Duże kontrowersje budzi beznabiałowa dieta w łuszczycy. Wyroby mleczne stanowią bowiem bogate źródło wapnia i białka. Ponadto u kobiet z niedoborem estrogenów pełnotłuste mleko może przynieść poprawę. Zawiera bowiem hormony pochodzenia zwierzęcego o działaniu przeciwzapalnym i substancje modulujące odporność.
Czego nie jeść przy łuszczycy? Z pewnością należy wystrzegać się alkoholu, który nasila stan zapalny poprzez stymulację wydzielania cytokin.
Dieta przy łuszczycy opiera się na ograniczonym spożyciu:
- mięsa i jego wyrobów,
- nabiału,
- artykułów wysoko przetworzonych,
- cukrów rafinowanych.
Co jeść przy łuszczycy? Dietetycy zalecają:
- tłuste ryby morskie zasobne w kwasy omega-3 i witaminę D o działaniu przeciwzapalnym,
- zdrowe tłuszcze takie jak oliwa z oliwek, olej lniany, olej kokosowy, pestki dyni i nasiona słonecznika,
- świeże owoce i warzywa bogate w antyoksydanty, które zwalczają stres oksydacyjny i stan zapalny.
Grzybica – dieta wskazana przy leczeniu infekcji
Niektóre grzyby zasiedlają przewód pokarmowy człowieka. Na ogół ich liczebność ograniczają “dobre” bakterie kwasu mlekowego. Niestety, czasem dochodzi do zakłócenia prawidłowych stosunków mikrobiologicznych w ustroju. W rezultacie grzyby zaczynają się niekontrolowanie namnażać, dając dokuczliwe objawy grzybicy skóry. Wśród nich należy wymienić:
- zaczerwienienie skóry,
- pieczenie skóry,
- świąd skóry,
- powstawanie żółtych łusek,
- nieprzyjemny, drożdżowy zapach skóry,
- łuszczenie skóry,
- nadmierne wypadanie włosów (przy grzybicy owłosionej skóry głowy).
Leczenie grzybicy skóry opiera się zaś na maściach, kremach, płynach i szamponach z cyklopiroksem olaminy, klotrimazolem i ketokonazolem.
Przyczyny grzybicy skóry obejmują:
- niewłaściwą higienę,
- niedokładne osuszanie ciała i włosów po kąpieli,
- pożyczanie butów, ręczników, grzebieni i szczotek od innych osób,
- chodzenie boso po basenie i saunie,
- spadek odporności,
- antybiotykoterapię,
- doustną suplementację żelaza,
- doustną antykoncepcję hormonalną,
- ekspozycję na stres,
- żywność wysoko przetworzoną zawierającą cukry proste, tłuszcze trans i konserwanty,
- cukrzycę,
- celiakię.
Niestety, aby choroba nie nawracała, trzeba przywrócić prawidłowe stosunki mikrobiologiczne. Pomóc może w tym dieta przeciwgrzybicza.
Czego nie jeść przy grzybicy skóry? Specjaliści odradzają spożywanie:
- słodyczy,
- miodu,
- słodzonych napojów,
- jasnego pieczywa,
- jasnych makaronów,
- białego ryżu,
- owoców bogatych w cukier (banany, figi, gruszki),
- serów pleśniowych (roquefort, camembert, brie),
- alkoholu,
- pieczywa drożdżowego.
Co jeść przy grzybicy skóry, aby wspomóc powrót do zdrowia? Warto postawić na produkty zasobne w białko, zdrowe tłuszcze i węglowodany złożone. Dopuszcza się m.in.:
- chude mięso,
- rośliny strączkowe,
- nabiał,
- jaja,
- lekkostrawne warzywa (soczewica, brokuły),
- produkty pełnoziarniste (pieczywo, makaron, kasze, otręby, płatki),
- kiszonki,
- zdrowe tłuszcze (oliwa z oliwek, olej lniany, awokado, pestki dyni, nasiona słonecznika),
- tłuste ryby morskie (tuńczyk, łosoś, makrela).
Atopowe zapalenie skóry – dieta łagodząca objawy AZS
Atopowe zapalenie skóry to alergiczna choroba dermatologiczna, której towarzyszy silny stan zapalny skóry. Najczęściej rozwija się przed 5. rokiem życia. Wiele osób z wiekiem wyrasta z tej przypadłości. Niestety, objawy AZS czasem utrzymują się u dorosłych. Leczenie tej przypadłości opiera się na diecie eliminacyjnej. Przed jej wdrożeniem trzeba poznać alergeny.
Tymczasową ulgę przynoszą dermokosmetyki, które zawierają emolienty, czyli substancje o działaniu natłuszczającym. Wspierają one odbudowę naturalnego płaszcza hydrolipidowego. Dermokosmetyki na AZS zostały również wzbogacone o substancje przeciwświądowe. Odpowiednio dobrana pielęgnacja przy atopowym zapaleniu skóry to jednak za mało, aby pozbyć się dokuczliwych dolegliwości i wyciszyć chorobę.
Objawy AZS obejmują:
- suchość skóry,
- świąd,
- wykwity skórne,
- zmiany zapalne,
- wysięki,
- ogólne rozdrażnienie,
- zaburzenia snu.
Warto zaznaczyć, że lekarzom ciężko odróżnić AZS od łuszczycy. Zmiany chorobowe przy atopii zazwyczaj pojawiają się po wewnętrznej stronie kończyn, a przy łuszczycy po zewnętrznej.
Atopowe zapalenie skóry rozwija się wskutek kontaktu z alergenem. Zdarza się, że układ immunologiczny nie działa prawidłowo, przez co nadmiernie reaguje na niektóre substancje pochodzące z pożywienia lub otoczenia. Wytwarza wówczas przeciwciała IgE i substancje prozapalne, w tym cytokiny oraz histaminę.
Przyczyną AZS jest alergia, której towarzyszy stan zapalny. Mogą ją wyzwalać:
- środki higieny osobistej (szampony, żele pod prysznic, kremy),
- środki czystości (proszki do prania i płyny do płukania tkanin),
- ubrania (sztuczne barwniki, substancje przeciwgrzybicze, rozpuszczalniki, włókna wełny),
- substancje obecne w powietrzu (pyłki roślin, zarodniki pleśni),
- pożywienie.
Leczenie AZS opiera się na rozpoznaniu alergenów i ich wyeliminowaniu. Nie należy tego robić na własną rękę, ponieważ można dojść do fałszywych wniosków. Zaleca się konsultację z alergologiem, który przeprowadzi testy alergiczne. Na ich podstawie ustali kierunek dalszego postępowania.
Bardzo często zdarza się, że ludzie na własną rękę przechodzą na dietę eliminacyjną. Skutkuje to niedoborem substancji odżywczych i nieprawidłową diagnozą. Może bowiem okazać się, że nie tyle uczulają nas cytrusy, co preparaty, którymi zostały opryskane.
Czego nie jeść przy AZS? Rekomenduje się odstawienie produktów uczulających. Należy je zastąpić innymi o zbliżonej zawartości substancji odżywczych. Jadłospis przy atopowym zapaleniu skóry ułoży dla Ciebie dietetyk, który potrafi zbilansować posiłki.
Popularne alergeny, które nasilają objawy AZS, obejmują:
- sztuczne barwniki,
- konserwanty,
- sztuczne substancje zapachowe,
- białka mleka krowiego,
- białka jaja kurzego,
- kakao,
- orzechy,
- ryby,
- owoce morza,
- pszenicę,
- soję,
- glutaminian sodu,
- żelatynę,
- przetwory mięsne,
- cytrusy,
- truskawki,
- daktyle,
- maliny,
- seler,
- szpinak,
- potrawy smażone,
- napoje z kofeiną.
Co jeść przy AZS? Najlepsze rezultaty przynosi dieta przeciwzapalna. Układając ją, należy wykluczyć alergeny, które nam szkodzą. Dieta przy AZS opiera się na:
- tłustych rybach morskich, które dostarczają kwasy omega-3 i witaminę D o działaniu przeciwzapalnym,
- mlecznych wyrobach fermentowanych, które stanowią źródło naturalnych probiotyków,
- kiszonkach roślinnych zawierających dobroczynne bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium,
- oleju z wiesiołka.
Alergia na pyłki traw – dieta wolna od alergenów
Alergia na pyłki traw jest niezwykle dokuczliwa. Jej objawy występują w sezonie wiosenno-letnim. Wówczas obserwuje się bowiem pylenie traw, przez co te drogą wziewną trafiają do naszego organizmu. Objawy alergii na trawę obejmują:
- świąd nosa,
- wytwarzanie wodnistej wydzieliny przez nos,
- zmniejszenie drożności nosa,
- kichanie,
- łzawienie oczu,
- zaczerwienienie spojówek,
- ogólne rozdrażnienie,
- problemy z koncentracją,
- ból głowy.
Czego nie jeść przy alergii na trawę? Zaleca się wykluczenie tylko tych produktów, które wywołują objawy uczulenia. Jeśli nie pojawiają się dokuczliwe symptomy, nie trzeba rezygnować z jakichkolwiek artykułów spożywczych. Najlepsza dla zdrowia jest zbilansowana i zróżnicowana dieta.
Warto zaznaczyć, że do traw zaliczamy też zboża – pszenicę, jęczmień, żyto, proso, grykę, owies, kukurydzę i ryż. Oznacza to, że objawy alergii na pyłki traw mogą pojawić się także po ich konsumpcji.
Wykazano, że istnieje alergia krzyżowa. Mówimy o niej wówczas, gdy jakiś produkt ma białka o podobnej budowie do tych, które nas uczulają. W sytuacji, gdy szkodzą nam pyłki traw, powinniśmy obserwować reakcję organizmu po zjedzeniu:
- melonów,
- arbuzów,
- kiwi,
- pomarańczy,
- pomidorów,
- ziemniaków,
- boćwiny,
- orzechów ziemnych.
Co jeść przy alergii na pyłki traw? Wszystko, co nam nie szkodzi. Warto postawić na dietę przeciwzapalną opartą na:
- tłustych rybach morskich,
- awokado,
- siemieniu lnianym,
- oliwie z oliwek,
- oleju konopnym,
- oleju z wiesiołka,
- kiszonkach roślinnych,
- mlecznych wyrobach fermentowanych,
- świeżych owocach,
- świeżych warzywach.