Co powinieneś jeść, a czego unikać podczas choroby? Dieta przy chorobach układu krążenia

Choć większość z nas odczuwa niepokój na myśl o zachorowaniu na nowotwór, to statystyki wskazują, że więcej osób umiera z powodu chorób układu krążenia. Do ich rozwoju najczęściej dochodzi wskutek niewłaściwej diety, znikomej aktywności fizycznej i predyspozycji genetycznych. Wielu Polaków zapada na nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca i miażdżycę. Jak powinna wyglądać dieta przy chorobach układu krążenia?

Dieta eliminacyjna – co musisz wiedzieć?

Każda dieta eliminacyjna może prowadzić do niedoboru substancji odżywczych, dlatego zaleca się, aby skonsultować ją z dietetykiem. Specjalista weźmie pod uwagę Twój stan zdrowia oraz ewentualne alergie i nietolerancje pokarmowe. W oparciu o uzyskane informacje stworzy dla Ciebie jadłospis, który wspomoże Twój powrót do zdrowia. Jednocześnie uchroni Cię przed niedostateczną podażą witamin i minerałów. Więcej nt. racjonalnego podejścia do diet napisaliśmy we wstępie artykułu nt. diet przy chorobach układu pokarmowego. Zachęcamy Cię do zapoznania się z tym wpisem, abyś uniknął najczęściej popełnianych błędów przy zmianie nawyków żywieniowych.

Jak wygląda dieta na wysoki cholesterol?

Cholesterol to substancja o budowie tłuszczowej, która okryła się nie najlepszą sławą, ponieważ może zwiększać ryzyko rozwoju miażdżycy. Wiele osób uważa, że należy go całkowicie wyeliminować z diety. Nie jest to jednak dobre podejście, bo zarówno niedobór, jak i nadmiar określonych substancji zakłóca prawidłowe funkcjonowanie ustroju.

Całkowite wyeliminowanie cholesterolu z diety kobiet może doprowadzić do zaburzenia miesiączkowania, problemów z płodnością i cerą. Wspomniany związek tłuszczowy stanowi bowiem prekursor, z którego organizm wytwarza estrogeny (żeńskie hormony płciowe). Ponadto cholesterol wchodzi w skład błon komórkowych.

Istnieją różne rodzaje cząsteczek transportujących cholesterol – LDL (lipoproteiny o małej gęstości) i HDL (lipoproteiny o dużej gęstości). W pierwszym przypadku substancja o budowie tłuszczowej jest przenoszona z wątroby do krwiobiegu. Niestety, czasem jej ilość przekracza zapotrzebowanie komórek, przez co nadmiar odkłada się w ścianach naczyń krwionośnych, powodując ich przewężenie.

Powiększająca się płytka miażdżycowa z czasem stanowi coraz większe zagrożenie dla zdrowia i życia. Może doprowadzić do zawału i udaru mózgu.

LDL to “zły” cholesterol, podczas gdy HDL to “dobry” cholesterol. Lipoproteiny o dużej gęstości transportują substancje tłuszczowe z krwiobiegu do wątroby. Zaleca się spożywanie produktów, które podnoszą HDL i obniżają LDL.

Dieta na obniżenie cholesterolu opiera się na produktach mało przetworzonych, zasobnych w błonnik, antyoksydanty i zdrowe tłuszcze. Profilaktyka miażdżycy obejmuje spożywanie:

tłustych ryb morskich, które obfitują w kwasy omega-3 o działaniu przeciwzapalnym i kardioprotekcyjnym,
chudego mięsa gotowanego na parze, np. kurczaka, indyka i cielęciny,
warzyw takich jak marchew, ziemniak, cukinia i bakłażan, które zawierają pektyny. Wspomniane substancje ograniczają wchłanianie cholesterolu z przewodu pokarmowego,
zdrowych tłuszczów, które dostarczają nienasycone kwasy tłuszczowe. Warto zwrócić uwagę na olej rzepakowy, oliwę z oliwek i olej lniany,
produktów pełnoziarnistych – kasze, pieczywo razowe, otręby zbożowe, płatki owsiane, które stanowią bogate źródło błonnika. Wspomniany składnik zwiększa perystaltykę jelit i ogranicza wchłanianie cholesterolu pochodzącego z pożywienia,
kakao, przy czym należy zachować rozwagę. Niewielka ilość wspiera zdrowie serca i układu krążenia, ponieważ dostarcza flawonoidy o silnym działaniu przeciwzapalnym,
herbat zielonych, białych i czarnych, które ze względu na katechiny obniżają cholesterol.

Czego nie jeść przy wysokim cholesterolu? Zaleca się wyeliminowanie z diety:

tłustych kiełbas i wędlin,
boczku,
słoniny,
pasztetów,
podrobów,
tłustego nabiału,
produktów wysoko przetworzonych z olejem palmowym,
dań smażonych,
fast foodów,
dań instant, np. zupek w proszku,
słodyczy,
słonych przekąsek (precli, chipsów, chrupek).

Rozwinęła się u Ciebie miażdżyca? Dieta pomoże Ci złagodzić jej przebieg

Miażdżyca to choroba układu krążenia, która rozwija się stopniowo i niepostrzeżenie. Nadmiar substancji tłuszczowych, który pochodzi ze źle zbilansowanej diety, krąży we krwi, przez co odkłada się w ścianach żył i tętnic. Skutkuje to ich przewężeniem i zmniejszeniem przepustowości. Miażdżyca znacznie zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu, które mogą doprowadzić do zgonu.

Dieta miażdżycowa odgrywa kluczową rolę w walce z tą podstępną chorobą. Choć wątroba wytwarza cholesterol niezbędny do budowy błon komórkowych i syntezy hormonów płciowych, to szkodzi nam jego nadmiar pochodzący z pożywienia. Modyfikacja nawyków żywieniowych wywiera korzystny wpływ na układ krążenia.

Najlepsza dieta na miażdżycę opiera się na ograniczeniu spożycia:

tłustych mięs,
tłustego nabiału,
tłustych wędlin,
produktów smażonych,
fast foodów,
dań instant,
słodyczy,
słonych przekąsek.

Wspomniane produkty, które wspierają wzrost blaszki miażdżycowej, należy zastąpić artykułami o działaniu przeciwstawnym. Dietetycy rekomendują taki model żywienia, który prowadzi do wzrostu HDL (“dobrego” cholesterolu) przy jednoczesnym spadku LDL (“złego” cholesterolu). Pożądany efekt przyniesie dieta antymiażdżycowa oparta na:

zdrowych tłuszczach, które dostarczają nienasycone kwasy tłuszczowe. Na szczególną uwagę zasługują produkty takie jak oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, tłuste ryby morskie, orzechy, siemię lniane, nasiona chia, awokado, pestki dyni i nasiona słonecznika,
błonniku pokarmowym, a szczególnie jego frakcji rozpuszczalnej, która zmniejsza wchłanianie cholesterolu z przewodu pokarmowego. Jednocześnie przyczynia się do stabilizacji stężenia cukru we krwi. Do produktów zasobnych w błonnik należą kasze, pieczywo pełnoziarniste, otręby zbożowe, makarony razowe, ryż brązowy, jabłka, gruszki i babka plesznik,
ziołach, które obfitują w antyoksydanty, czyli substancje neutralizujące wolne rodniki. Ich nadmiar przyczynia się do stresu oksydacyjnego i nieodwracalnych uszkodzeń struktur komórkowych. Zioła świetnie sprawdzą się w roli przypraw i zastąpią sól, która prowadzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego.

Nadciśnienie tętnicze – dieta jako jeden z kluczowych kroków w leczeniu

Nadciśnienie tętnicze to często spotykana choroba wśród Polaków. Stwierdza się ją, gdy wyniki kilku niezależnych pomiarów przeprowadzonych w różnych dniach wskazują na ciśnienie 140/90 mm Hg lub wyższe.

Przyczyny nadciśnienia tętniczego obejmują:

predyspozycje genetyczne,
otyłość,
znikomą aktywność fizyczną,
nadmierne spożycie soli,
nadużywanie alkoholu,
choroby nerek,
choroby tarczycy,
choroby przytarczyc,
choroby nadnerczy,
choroby naczyń krwionośnych,
uzależnienie od substancji psychoaktywnych,
życie w permanentnym stresie.

Do przeprowadzenia pełnej diagnostyki w kierunku nadciśnienia tętniczego powinny skłonić objawy takie jak:

bóle i zawroty głowy,
ciągłe zmęczenie,
nadmierne wydzielanie potu,
nieprawidłowości związane ze wzrokiem,
zaczerwienienie twarzy w trakcie niewielkiej aktywności fizycznej.

U wielu osób stosunkowo późno diagnozuje się nadciśnienie tętnicze. Tymczasem najlepsze rezultaty osiąga się wówczas, gdy leczenie zostanie wdrożone relatywnie szybko. Farmakoterapię należy wspomóc poprzez zmianę nawyków żywieniowych, redukcję stresu i systematyczną aktywność fizyczną.

Nadciśnienie tętnicze stanowi spore obciążenie dla organizmu. Jeśli w porę nie zostaną podjęte odpowiednie działania, wzrasta ryzyko zawału serca, udaru mózgu, uszkodzenia nerek i oczu. W skrajnych przypadkach choroba prowadzi do zgonu.

Leki dobiera specjalista po przeprowadzeniu pełnej diagnostyki i zapoznaniu się ze stanem zdrowia pacjenta. Należy przyjmować je pod ścisłą kontrolą lekarza. W przypadku gdy dają niepożądane objawy, trzeba zgłosić się do specjalisty. Może istnieć konieczność zmiany dawki medykamentu.

Co jeść przy nadciśnieniu tętniczym? Specjaliści ds. żywienia rekomendują dietę bogatą w następujące produkty:

seler,
zieloną sałatę,
szparagi,
białą kapustę,
rzodkiewki,
fasolę szparagową,
brukselkę,
ogórki,
szpinak,
kabaczki,
brokuły,
rzepę,
cebulę,
arbuz,
gruszki,
jabłka,
pieczywo pełnoziarniste,
ryż brązowy,
kasze,
otręby zbożowe,
płatki owsiane,
majeranek,
czosnek,
bazylię,
pomidory,
paprykę,
koper,
dziką różę,
agrest,
truskawki,
maliny,
morele,
kiwi,
czarne porzeczki,
pomarańcze,
groch,
soję,
banany,
brzoskwinie.

Czego nie jeść przy nadciśnieniu tętniczym? Zaleca się, aby ograniczyć spożycie:

soli,
słonych przekąsek,
tłuszczów pochodzenia zwierzęcego,
słodyczy,
jasnego pieczywa,
białego ryżu,
jasnych makaronów,
kawy,
herbaty,
alkoholu,
dań ciężkostrawnych.

Dieta na nadciśnienie tętnicze opiera się na daniach gotowanych. Należy wystrzegać się smażenia.

Zakrzepica żył głębokich – dieta, która odgrywa kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu

Krzepnięcie krwi stanowi mechanizm obronny. Dzięki niemu nasze ciało nie ulega wykrwawieniu, gdy dojdzie do przerwania ciągłości skóry. Niestety, czasem powstają skrzepliny w ścianach naczyń krwionośnych. Wspomniany proces ma charakter patologiczny i zachodzi wskutek różnych nieprawidłowości.

Zakrzepicy żył głębokich sprzyjają następujące czynniki:

antykoncepcja hormonalna, szczególnie niebezpieczne są pigułki starej generacji, które zawierają stosunkowo duże dawki hormonów,
palenie papierosów,
siedzący tryb życia,
nadmierne spożycie witaminy K,
wysoki poziom cholesterolu we krwi,
wysoki poziom cukru we krwi,
predyspozycje genetyczne,
źle skomponowana dieta.

Wykazano, że zakrzepica żył głębokich stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Skrzep może w przyszłości oderwać się od naczynia krwionośnego i trafić do serca, płuc lub mózgu. Prowadzi wówczas do niedotlenienia wyżej wspomnianych narządów. Zwiększa zatem ryzyko udaru, zawału i śmierci.

Co można jeść przy zakrzepicy żył głębokich? Dieta powinna opierać się na produktach takich jak:

kurczak,
indyk,
cielęcina,
chude wędliny,
ryby słodkowodne,
chude sery,
mleko niskotłuszczowe,
jogurt,
kefir,
maślanka,
olej słonecznikowy,
olej rzepakowy,
olej kukurydziany,
olej sojowy,
oliwa z oliwek,
olej lniany,
łosoś,
tran,
czosnek,
cebula,
owoce,
warzywa,
herbaty ziołowe,
herbaty owocowe,
niegazowana woda mineralna,
migdały,
kasze,
makarony razowe,
pieczywo pełnoziarniste.

Czego nie jeść przy zakrzepicy? Odradza się spożycie:

słodyczy,
słodkich napojów gazowanych,
dżemów,
miodu,
tłuszczów zwierzęcych,
jasnego pieczywa,
białego ryżu,
kawy,
alkoholu,
słonych produktów,
czerwonego mięsa,
produktów konserwowych z benzoesanem sodu,
artykułów wysoko przetworzonych.

Anemia – dieta wspomagająca walkę z niedokrwistością

Anemia wynika z niedoboru żelaza, które wchodzi w skład czerwonych krwinek. Uczestniczy w transporcie tlenu w organizmie i odbiera dwutlenek węgla z komórek. Do prawidłowego powstawania czerwonych krwinek są potrzebne również inne składniki. Kluczową rolę odgrywa kwas foliowy, witamina B12, mangan, kobalt i miedź. Ponadto należy zadbać o to, aby w diecie nie zabrakło witaminy C, która przyczynia się do lepszej przyswajalności żelaza, i pełnowartościowego białka.

Objawy anemii obejmują:

ogólne osłabienie,
chroniczne zmęczenie,
niskie ciśnienie krwi,
bóle głowy,
zawroty głowy,
bladość skóry,
zaburzenia rytmu serca,
omdlenia,
duszność przy aktywności fizycznej,
ospałość,
zajady w kącikach ust,
wypadanie włosów,
osłabienie paznokci.

Przyczyny anemii wiążą się z:

niedostatecznym spożyciem żelaza,
niedostatecznym spożyciem kwasu foliowego,
niedostatecznym spożyciem witaminy B12,
dietami eliminacyjnymi,
dietą wegańską,
nadużywaniem alkoholu,
zbyt obfitymi miesiączkami,
zabiegami chirurgicznymi,
nadużywaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
nowotworami,
alergiami pokarmowymi,
nietolerancjami pokarmowymi,
reumatoidalnym zapaleniem stawów,
toczniem rumieniowatym.

Dieta przy anemii powinna opierać się na:

wątróbce,
kaszance,
podrobach,
czerwonym mięsie,
wędlinach,
szpinaku,
brokułach,
roślinach strączkowych,
produktach pełnoziarnistych,
kaszach,
żółtym serze,
owocach morza,
grzybach,
kapuście,
jajach,
nabiale,
czarnej porzeczce,
truskawkach,
orzechach,
awokado.

Czego nie jeść przy anemii? Specjaliści odradzają:

słodycze,
jasne pieczywo,
owoce w syropach,
owoce kandyzowane,
orzechy solone,
smalec,
słoninę,
boczek,
alkohol,
sól kuchenną.

Ponadto produktów bogatych w żelazo nie należy łączyć w jednym posiłku z artykułami zasobnymi w wapń i błonnik pokarmowy.

Co jeść przy hemofilii, a czego unikać?

Hemofilia, zwana też krwawiączką, to choroba o podłożu genetycznym. Czynnik krzepnięcia krwi jest sprzężony z chromosomem X. Wyjaśnia to, dlaczego kobiety rzadziej chorują na tę przypadłość. Istnieją bowiem większe szanse na to, że przynajmniej jeden heterochromosom zawiera prawidłowy gen. Wówczas stają się nosicielkami hemofilii bez dokuczliwych objawów. Mężczyźni otrzymują tylko jeden chromosom X od matki, co przyczynia się do większego ryzyka zachorowania.

Z powodu braku prawidłowego czynnika krzepnięcia każdy, nawet najdrobniejszy uraz, powoduje krwotok. Sprzyja to anemii i osłabieniu organizmu.

Dieta przy hemofilii opiera się na kilku kluczowych zaleceniach, których warto przestrzegać, by cieszyć się dobrym samopoczuciem.

Rekomenduje się, aby chorzy na hemofilię spożywali ciepłe posiłki co najmniej 2 razy dziennie. Pomaga im to w rozgrzaniu organizmu.
Krwotoki sprzyjają anemii i utracie żelaza. W związku z tym należy spożywać produkty zasobne w ten pierwiastek. Twojej szczególnej uwadze polecamy:

czerwone mięso,
wątróbkę,
drób,
suszoną fasolę,
rodzynki,
ciemnozielone warzywa liściaste.

Co jeść przy hemofilii, aby zwiększyć przyswajanie żelaza? Należy wprowadzić produkty zasobne w witaminę C takie jak:

kapusta kiszona,
truskawki,
czarne porzeczki,
papryka,
brokuły,
buraki,
cytryna,
pomarańcze.

Hemofilii często towarzyszy ogólne osłabienie organizmu. Zaleca się zwiększenie spożycia białka. Na Twoim talerzu nie może zabraknąć:

mięsa,
ryb,
jaj,
owoców morza,
soi,
fasoli,
soczewicy,
nasion słonecznika.

Błonnik przyczynia się do regulacji perystaltyki jelit. Ułatwia wydalanie stolca, gdyż nadaje mu konsystencję pasty. Ponadto optymalizuje stężenie glukozy i cholesterolu we krwi. Błonnik znajdziesz w:

kaszach,
brązowym ryżu,
otrębach zbożowych,
produktach pełnoziarnistych,
owocach,
warzywach,
szparagach,
brokułach,
czosnku,
porze,
cebuli,
awokado,
owsie,
nasionach chia.

Dieta przy hemofilii powinna również opierać się na produktach o działaniu przeciwzapalnym. Twojej szczególnej uwadze polecamy imbir i kurkumę.
Czego nie jeść przy hemofilii? Specjaliści zalecają, aby w miarę możliwości ograniczyć:

kawę,
mocną herbatę,
ostre przyprawy,
jasne pieczywo,
jasne makarony.